Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2014

Ο ιός Έμπολα και ο φόβος πανδημίας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα

H περίπτωση του Έμπολα διαφέρει πολύ από τις άλλες περιπτώσεις "κινδύνου πανδημίας" για ένα κύριο λόγο: για τον ιο γνωρίζουμε λίγα (παρότι έχει εμφανιστεί εδώ και αρκετές δεκαετίες), η έρευνα για τα φάρμακα που θα βοηθήσουν ν' αντιμετωπιστεί ο ιός είναι "πίσω" σε σχέση μ' εκεί που θα έπρεπε να είναι και τέλος η διεθνής κοινότητα μέχρι τώρα αντιμετώπισε τον κίνδυνο - αφελώς όπως αποδεικνύεται - ως κάτι μακρινό και "αδιανόητο".

Έτσι δικαιολογείται η ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίστηκαν τα πρώτα κρούσματα στον "ανεπτυγμένο" κόσμο (με τους ασθενείς να πηγαίνουν σπίτι τους - έχοντας έρθει σ' επαφή με μερικές δεκάδες ανθρώπους κατά την επίσκεψή τους σε νοσοκομειακά ιδρύματα), η θεωρητική και επιφανειακή γνωστοποίηση των πρωτοκόλων αντιμετώπισης ασθενών με Έμπολα στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό σε χώρες με δεκάδες εβδομαδιαίες πτήσεις από τις χώρες που ο ιός σαρώνει και φυσικά το ότι για μια ακόμα φορά η ενημέρωση για τους κινδύνους και του "τι είναι ο Εμπολα" έγινε όχι από τους αρμόδιους φορείς, αλλά από δεκάδες άσχετα με το αντικείμενο ΜΜΕ που έμαθαν για τον ιό από το Wikipedia.

Τα όσα θα πρέπει να περιμένουμε τον επόμενο καιρό όμως, δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να τα μαντέψει: α) κρούσματα θα υπάρξουν παντού. Οι χώρες που έχουν ανοιχτές γραμμές αερομεταφορών θα έχουν περισσότερα από τις άλλες και θα πέσει το βάρος σ' αυτές ν' αντιμετωπίσουν τον ιό πριν εξαπλωθεί περισσότερο. Η Ελλάδα είναι "τυχερή" ως χώρα αφού όσοι έρχονται από χώρες της Δυτικής Αφρικής είναι λίγοι και είτε έρχονται μέσω άλλου προορισμού, είτε ως λαθρομετανάστες. Οι πρώτοι "θα πιαστούν" στους ενδιάμεσουν προορισμούς και οι δε - αν είναι φορείς του ιού - θα έχουν εκδηλωμένο τον ιό μέχρι να φτάσουν στην χώρα μας (λόγω του αριθμού ημερών που διαρκεί το ταξίδι τους). Προφανώς ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος από "δευτερεύοντα" κρούσματα δηλ. ανθρώπων που θα "κολλήσουν" κατά την εμφάνιση του ιού σε Δυτικές χώρες και αυτό θα πρέπει ν' απασχολήσει τις αρχές.
β) Η ύπαρξη θυμάτων είναι αναπόφευκτη. Ο ιός σκοτώνει έναν στους δύο φορείς και θα είναι ουτοπία να πιστεύει κανείς ότι όποιος "κολλήσει",  "θα την περάσει ελαφρά". Το θέμα θα είναι να υπάρχει έγκαιρη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων - στους πρώτους - ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος της εξάπλωσης και ν' αυξηθούν οι πιθανότητες επιβίωσης.
γ) Ο ιός θα πρέπει ν' ανασχεθεί όσο ακόμα είναι καιρός (αν υπάρχει δηλαδή χρόνος) στις εστίες του. Δηλαδή στην Δυτική Αφρική. Η καθυστέρηση που έχει υπάρξει δεν ευνοεί το κλίμα αισιοδοξίας - γιατί όσο περνάει ο καιρός τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος να "περάσουν" φορείς του ιού σε χώρες που δεν έχουν μέχρι στιγμής κρούσματα (μάλλον από Θεία Πρόνοια ή λόγω τύχης ανάλογα με την εκδοχή που προτιμάει κανείς), όπου ο κίνδυνος για εξάπλωση θα είναι ακόμα μεγαλύτερος.
δ) Ο κίνδυνος για εξάπλωση του ιού είναι μεγαλύτερος σε περιοχές που δεν τηρούνται βασικοί κανόνες υγιεινής καθώς και σε χώρους και περιοχές που παρατηρείται υπερσυγκέντρωση πληθυσμού. Εκεί θα είναι πρακτικά αδύνατο να σταματήσει η εξάπλωση του με συμβατικούς τρόπους - όπως καταδεικνύει και η εμπειρία των χωρών οι οποίες έχουν χτυπηθεί, όπου οι άνθρωποι απλώς αφήνονται στην τύχη τους. Επομένως επιβάλλεται να γίνει έγκυρη και εμπεριστατωμένη ενημέρωση όχι μόνο των γιατρών και των νοσοκόμων αλλά και του μέσου πολίτη, γιατί πολύ απλά ο μέσος άνθρωπος θα είναι εκείνος που θα έρθει σ' επαφή με τον φορέα του ιού αρχικά.
ε) Ο κίνδυνος για την Ελλάδα δεν προέρχεται τόσο από το πόσα κρούσματα θα έχουμε αρχικά αλλά από το πως θ' αντιμετωπιστούν αυτά. Με ένα σύστημα υγείας υπερ-φορτωμένο, αδύναμο οικονομικά και χωρίς επαρκή αριθμό προσωπικού δεν μπορούμε να είμαστε πολύ αισιόδοξοι...

Και κάτι τελευταίο: ακόμα και αν ανακαλυφθούν "φάρμακα" ή "εμβόλια", είναι δύσκολο να δούμε τις επιπτώσεις τους υπό καθεστώς πανικού. Χωρίς επαρκείς δοκιμές κινδυνεύουμε πάντα να καταλήξουμε με κάτι χειρότερο απ' αυτό που έχουμε ν' αντιμετωπίσουμε επί του παρόντος...Και αυτό πρέπει να το λάβουμε υπόψιν μας...
(Ένα ενδιαφέρον άρθρο για το αν ήταν ένα είδος "Έμπολα" ο λοιμός που έδωσε το τελικό χτύπημα στην Αθηναϊκή Δημοκρατία μπορείτε να βρείτε εδώ). 

Δεν υπάρχουν σχόλια: