Παρασκευή 22 Μαρτίου 2013

Μήπως ήρθε η ώρα ένα (υλικό) χρέος της Βρετανίας προς την Κύπρο να πληρωθεί;

Διαβάζοντας τις αναλύσεις των τελευταίων ημερών για την Κύπρο, και για την αγωνιώδη προσπάθεια της Κυπριακής κυβέρνησης να βρει εναλλακτικούς τρόπους κάλυψης του ζητούμενου ποσού από τρόπους που δεν θα θίξουν τις καταθέσεις, διαπιστώνουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον - για πολλοστή φορά - ότι η Κύπρος ακολουθεί την μοίρα της Ελλάδας σε ένα ακόμα θέμα: αυτό του "μαζέματος" των χρωστούμενων.

Έτσι λοιπόν, όπως η "μητέρα Ελλάδα" (έχοντας υποστεί απίστευτα δεινά κατά την Γερμανική Κατοχή και έχοντας υποχρεωθεί από τους κατακτητές να "δανείσει" χρυσό και ρευστό), δεν έθεσε ουσιαστικά ποτέ τα τελευταία 30 χρόνια το θέμα των Γερμανικών αποζημιώσεων, έτσι και η Κύπρος αυτή τη δύσκολη ώρα, δείχνει ν' "αμελεί" ένα σημαντικό χρέος που υπάρχει προς αυτή, προφανώς για να μη διαταράξει τις αρμονικές σχέσεις που υπάρχουν με μια "φίλη και σύμμαχο χώρα", την Μ. Βρετανία. Κι εξηγούμαστε: κατά την υπογραφή της συνθήκης ανεξαρτησίας της Κυπριακής δημοκρατίας από τους Βρετανούς, οι τελευταίοι απέκτησαν δύο βάσεις στο νησί - σε μια προσπάθεια τους να διατηρήσουν ένα "μάτι ελέγχου" στην Αν. Μεσόγειο.  Οι δύο βάσεις, στην Δεκέλεια και στο Ακρωτήρι, αποτελούν περίπου το 3% του εδάφους του νησιού, ένα σημαντικό δηλαδή ποσοστό αυτού. Βέβαια οι Βρετανοί δεν μπορούσαν να διατηρήσουν τέτοια δικαιώματα σε μια χώρα που θα ήταν ανεξάρτητη, κι έτσι για να είναι όλοι καλυμμένοι, συμφώνησαν με τον τότε Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας (τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο), να πληρώνουν ένα ενοίκιο της τάξεως των12 εκ. λιρών τον χρόνο για την πρώτη πενταετία με το ποσό να είναι επαναδιαπραγματεύσιμο από κει και πέρα ανά πενταετία, μέχρι οι βάσεις να φύγουν... Σημαντικό ποσό - κακά τα ψέμματα - για μια χώρα που τα έσοδα της ήταν λίγα και περιορισμένα και οι πληγές που έπρεπε να κλείσουν μεγάλες.

Στα 1964-65 όμως, η πληρωμή του ποσού σταμάτησε: η δικαιολογία ήταν ότι "δεν υπήρχαν επαρκείς ενδείξεις ότι η κατανομή του ενοικίου ανάμεσα στις δύο κοινότητες του νησιού (ελληνική και τουρκική) θα μπορούσε να γίνει με αναλογικό και δίκαιο τρόπο", όπως είχαν βάλει οι ίδιοι οι Βρετανοί όρο, ώστε να συνεχίσουν να βοηθούν τους μέχρι πρότεινως υποστηρικτές και προστατευόμενούς τους. Η Κυπριακή κυβέρνηση βέβαια είχε εκλεγμένο Τούρκο αντιπρόεδρο - πράγμα που ξεκαθάριζε ότι τουλάχιστον κατά μεγάλο ποσοστό, ότι το ενοίκιο θα μοιραζόταν για τις ανάγκες όλου του νησιού βάση συμφωνίας. Όμως οι Βρετανοί δεν ήθελαν να πληρώνουν και η δικαιολογία αυτή αρκούσε. Ο Μακάριος ζήτησε αρκετές φορές να υπάρχει συνέχιση της καταβολής του τιμήματος, αλλά η απάντηση που πήρε (και αυτός και όλοι στη συνέχεια - μετά το θάνατό του) ήταν ότι "θα υπήρχε επανέναρξη και καταβολή των χρωστουμένων όταν οι συνθήκες βελτιωνόταν". Έτσι κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία, τους άφησε να παραμείνουν ως εγγυήτρια δύναμη και ως "πιθανή" προστασία από οποιοδήποτε εχθρό. Αυτό βέβαια δε συνέβει ποτέ - η Κυπριακή τραγωδία απλώς σφράγισε το διαχωρισμό του νησιού και οδήγησε στην προσφυγιά χιλιάδες Ελληνοκυπρίους.

Οι παλιοί λένε: "όταν έρθει η ώρα να πληρώσεις τα χρέη σου και δεν έχεις, μάζευε αυτά που σου χρωστούν", και μάλλον μια τέτοια ώρα ήρθε και για την Κύπρο. Το νησί μπήκε στην Ε.Ε. (έστω και χάρις την απειλή βέτο της Ελλάδας για τη μεγάλη διεύρυνση που πραγματοποιήθηκε εκείνη την περίοδο) αρχικά και στην ευρωζώνη στη συνέχεια, αν και διαιρεμένο, πράγμα που πρακτικά σημαίνει ότι οι χώρες της Ε.Ε. αναγνώρισαν (ή υποχρεώθηκαν ν' αναγνωρίσουν) ότι η κυβέρνηση της Λευκωσίας ήταν ο μοναδικός εγγυητής της ειρηνικής συνύπαρξης των δύο κοινοτήτων καθώς και ότι οτιδήποτε συμβαίνει στο νησί, είναι αναγκαίο να είναι διαχειρήσιμο από αυτήν. Βέβαια τυπικά η αναγνώριση αυτού υπήρχε και παλαιότερα (ακόμα και μετά την τουρκική εισβολή), αλλά η ένταξη της Κύπρου στην μεγαλύτερο ευρωπαϊκό οργανισμό, επισφράγισε και ουσιαστικά το γεγονός αυτό. Δεν υπήρχε πλέον αμφιβολία - είτε με σχέδια τύπου Ανάν είτε όχι.

Έτσι λοιπόν αναρωτιόμαστε...Όπως ήρθε η ώρα για εμάς τους Ελλαδίτες, να ζητήσουμε επίσημα, έστω και προς ηθική ολοκλήρωση για τις τόσες χαμένες γενιές, τις Γερμανικές αποζημιώσεις, μήπως ήρθε η ώρα και τους Κυπρίους να κάνουν το ίδιο από τους Βρετανούς; Στο κάτω-κάτω οι Βρετανικές βάσεις λίγα προσφέρουν στην πραγματικότητα στην οικονομία του νησιού. Επομένως, ούτε το ενοίκιο (και οι τόκοι αυτού) έχουν "καλυφθεί" από τα "παρελκόμενα έσοδα", όπως κάποιοι πιθανόν να σπεύσουν να πουν. Δεν είναι επομένως άδικο, κάποιος να χρησιμοποιεί μια ξένη περιουσία χωρίς να πληρώνει τα συμφωνημένα; Είναι - και στο κάτω-κάτω τόσα χρόνια με το ενοίκιο απλήρωτο οποιαδήποτε δικαστήριο θα δικαιολογούσε έξωση και πληρωμή των καθυστερημένων...Οι Κύπριοι δε θα θέλουν πιθανόν το πρώτο, αλλά σίγουρα θα ήθελαν το 2ο...

Δεν υπάρχουν σχόλια: